Ponad 90% wszystkich czerniaków znajduje się na skórze, ale nowotwór ten może umiejscawiać się wszędzie tam, gdzie pojawiają się komórki barwnikowe, a zwłaszcza wewnątrz gałki ocznej, na błonie śluzowej narządów płciowych, w jamie ustnej, krtani, przełyku, żołądku, jelitach i odbycie. Czerniak może powstawać w obrębie zdrowej skóry, ale jest to niezwykle rzadkie. Najczęściej przekształceniu w czerniaka ulegają znamiona barwnikowe.

Istnieją osoby, które są szczególnie zagrożone na zachorowanie. Są to osoby z jasną karnacją, o włosach blond lub rudych i niebieskich oczach, ze względu na mniejszą zawartość barwnika (melaniny), a także korzystające często z solarium i lamp kwarcowych, z licznymi znamionami barwnikowymi, z czerniakiem w rodzinie, nie stosujące lub niewłaściwie korzystające z ochrony przeciwsłonecznej. Ostatnio czerniak stał się najczęstszym nowotworem, na jaki chorują młode kobiety. Rekreacyjna, sporadyczna ekspozycja na słońce na przykład osób na co dzień spędzających czas w pomieszczeniach, a co z tego wynika, korzystających z kąpieli słonecznych tylko podczas wakacji, jest również czynnikiem ryzyka.

Czerniak najczęściej rozwija się na podłożu znamion barwnikowych (nazywanych potocznie pieprzykami), które mamy na skórze od wielu lat. Regularne badania kontrolne skóry dają możliwość wczesnego rozpoznania choroby. Wtedy ten nowotwór jest jeszcze w pełni wyleczalny. Badania kontrolne powinno się wykonywać raz w roku. Wyjątkiem są osoby z licznymi znamionami barwnikowymi i osoby z tzw. zespołem znamion atypowych.