Słowo „zespół” oznacza, że jest to nie sama choroba, ale zbiór zagrożeń dla zdrowia. Zespół metaboliczny to czynniki związane przede wszystkim ze stylem życia, które w wysokim stopniu zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu sercowo-naczyniowego (zawał serca, udar mózgu, miażdżyca), które odpowiadają za 51,2 procent zgonów Polek.

Dotyczy on co czwartej Polki, czyli tych, które prowadzą niezdrowy i niesportowy tryb życia, a więc mogą mieć otyłość brzuszną (obwód w pasie powyżej 80 cm) i nadciśnienie tętnicze (powyżej 130/85 mm HG). Osobom takim grozi insulinooporność (i co za nią idzie cukrzyca) lub dyslipidemia (niewłaściwy poziom trójglicerydów lub cholesterolu).

Wszystkie z wymienionych czynników wzajemnie na siebie oddziałują. Otyłość połączona z brakiem aktywności fizycznej powoduje oporność organizmu na insulinę. Ta z kolei sprawia, że dochodzi do podwyższonego stężenia insuliny i glukozy. Jeżeli w organizmie na stałe utrzymuje się zwiększony poziom glukozy, powoduje to uszkodzenie wielu narządów (głównie naczyń krwionośnych i nerek), a w konsekwencji cukrzycę.

Mimo, że wiele osób może zapobiec wystąpieniu u siebie zespołu metabolicznego poprzez zmianę stylu życia, niektóre osoby są zagrożone z powodu czynników niekontrolowanych. O ile jesteśmy w stanie walczyć ze swoją nadwagą czy otyłością, zacząć uprawiać sport, ograniczyć używki i zmniejszyć ilość tłuszczów i przetworzonych węglowodanów w posiłkach, o tyle istnieją czynniki genetyczne, na które nie mamy wpływu. Dotyczą one osób, w rodzinach których występowały wcześniej przypadki cukrzycy typu 2, choroby serca czy nadciśnienie. Ważny jest również fakt, że ryzyko wystąpienia tego zespołu wzrasta wraz z wiekiem.

Test tolerancji glukozy

Wykonujemy go w przypadku, gdy wynik stężenia glukozy na czczo, w ciągu dwóch różnych dni wyniesie w przedziale 100-125 mg/dl. Wówczas lekarz powinien zlecić wykonanie testu obciążenia glukozą (OGTT). Aby go wykonać należy wcześnie rano zgłosić się na czczo, do jednego z laboratoriów ogólnopolskiej sieci Diagnostyka, tam pacjent będzie miał wykonane wszystkie etapy badania tj. pierwsze pobranie krwi, po którym wypije 75 g glukozy rozpuszczonej w szklance wody. Kolejny to pozostanie 2 godziny w pozycji siedzącej, po czym następuje drugie pobranie krwi. Badanie to polega więc na monitorowaniu reakcji organizmu na podaną glukozę, analitycy muszą zbadać, w jaki sposób wydzielana jest insulina oraz jak szybko reguluje się poziom cukru we krwi pacjenta. Jego wynik jest konieczny do stwierdzenia ewentualnej insulinooporności, która jest jedną z przyczyn cukrzycy typu 1 i 2.